Mleko kobiece zawiera szereg bioaktywnych składników, które odgrywają kluczową rolę w rozwoju psychoruchowym niemowląt i dzieci i budowaniu ich odporności. Jednym z takich naturalnych składników jest struktura MFGM (z ang. Milk Fat Globule Membrane), która korzystnie wpływa na prawidłowy rozwój dziecka. W badaniach laboratoryjnych wykazano, że MFGM przede wszystkim zapewnia prawidłowy rozwój i wzmacnianie układu odpornościowego^{(1, 2)} – prowadzi do prawidłowego rozwoju mikrobioty jelit⁽³⁾, działa przeciwzapalnie^(4-6) i przeciwbakteryjnie⁽⁷⁾.

Dla prawidłowego, tj. optymalnego rozwoju niemowlęcia potrzebny jest odpowiedni pokarm dostosowany do potrzeb dziecka. Pod tym względem ideałem (tzw. złotym standardem) jest mleko matki, zawierające szereg bioaktywnych składników, w tym MFGM.

MFGM (z ang. Milk Fat Globule Membrane), czyli błona otaczająca każdą kuleczkę tłuszczu mlecznego, to wieloskładnikowa struktura^{(8, 9)}. Powstaje w komórkach nabłonkowych gruczołu sutkowego w trakcie laktacji^{(8, 9)}. Jest naturalnym składnikiem mleka matki^{(8, 9)}. Zawiera ponad 200 różnych lipidów złożonych (m.in. gangliozydów, sfingomieliny i fosfolipidów) i bioaktywnych białek^{(8, 9)}. Co to oznacza? Mają one bezpośredni wpływ na prawidłowy rozwój małego człowieka. Substancje wchodzące w skład MFGM są zaangażowane przede wszystkim w prawidłowy rozwój naturalnej odporności organizmu dziecka^{(1, 2)} i rozwój mózgu i centralnego układu nerwowego^{(1, 2, 10, 11)}.

Badania mleka kobiecego oraz postępy w przetwórstwie mleka krowiego potwierdziły, że budowa i funkcje struktur MFGM występujących w mleku krowim i kobiecym są do siebie bardzo podobne^{(12, 13)}. Dzięki innowacji technologicznej możliwe jest od niedawna wzbogacanie mleka modyfikowanego w MFGM – wcześniej nie było to możliwe^(14-16).

Mleko modyfikowane zawierające MFGM przeznaczone jest w szczególności dla dzieci narażonych na infekcje układu oddechowego i układu pokarmowego (np. kolejne dzieci w rodzinie, niemowlęta uczęszczające do żłobka) oraz przechodzących przez ostre zapalenie ucha środkowego^{(12, 17, 18)}.

Badania, które oceniały wpływ dodawania MFGM do mleka modyfikowanego, wskazują, że mleka wzbogacone w tę strukturę wspierają naturalną odporność niemowlęcia i małego dziecka:

• znacząco obniżają ryzyko wystąpienia ostrego zapalenia ucha środkowego⁽¹²⁾,
• zmniejszają u niemowlęcia liczbę dni z gorączką⁽²⁾,
• zmniejszają częstość występowania biegunki⁽¹⁷⁾,
• wspierają odporność jelitową⁽¹⁸⁾.

Ostre zapalenie ucha środkowego (ozuś) jest jedną z najczęściej występujących chorób dziecięcych. Przechodzi przez nią aż 65 procent maluchów do drugiego roku życia. Również wiele dzieci w wieku przedszkolnym, do siódmego roku życia, zapada na ostre zapalenie ucha środkowego. Zespół badawczy z uniwersytetu w Umeå w Szwecji (Timby et. al. „Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition” 2015), wykazał, że niemowlęta karmione do 6. miesiąca życia mlekiem modyfikowanym wzbogaconym w MFGM rzadziej chorowały na ostre zapalenie ucha środkowego, niż maluchy karmione standardową formułą. Częstość występowania tej infekcji była porównywalna, jak w przypadku niemowląt karmionych piersią. Wykazano także zmniejszoną konieczność stosowania leków przeciwgorączkowych podczas interwencji lekarskich⁽¹²⁾.

Z kolei peruwiańska badaczka dr Nelly Zavaleta z Instituto de Investigación Nutricional (Zavaleta et al. „Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutr 2011) udowodniła, że dzieci żywione mlekiem modyfikowanym ze strukturą MFGM w składzie rzadziej mają biegunki⁽¹⁷⁾. W innym badaniu Rueda i  wsp. wykazali, że gangliozydy wpływają na prawidłowy rozwój mikroflory jelit poprzez wspomaganie wzrostu korzystnych bakterii⁽¹⁸⁾.

Kwestia odporności dziecka jest dla rodziców niezmiernie istotna. Wszelkie infekcje, zwłaszcza związane z koniecznością hospitalizacji lub wprowadzeniem antybiotykoterapii, mogą prowadzić do dalszego osłabienia organizmu. MFGM sprzyja prawidłowemu kształtowaniu mikrobioty jelitowej i wpływa na poprawę odporności. Przeprowadzone badania potwierdzają również wpływ na ogólny, prawidłowy rozwój dziecka. Mleko modyfikowane wzbogacone w MFGM pomaga zatem w zdrowym rozwoju dziecka.^{(1, 10-12, 19)}

Referencje:

1. Hernell O., Timby N., Domellöf M. i in.: Clinical benefits of milk fat globule membranes for infants and children. Journal of Pediatrics 2016;173S:S60–S65.
2. Veereman-Wauters, G. et al. Milk fat globule membrane (INPULSE) enriched formula milk decreases febrile episodes and may improve behavioral regulation in young children. Nutrition 28, 749–752 (2012).
3. Xu J, Anderson V, Schwarz SM. Dietary GD3 ganglioside reduces the incidence and severity of necrotizing enterocolitis by sustaining regulatory immune responses. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2013;57:550-556
4. Zhang D., Wen J., Zhou J., Cai W., Qian L. Milk Fat Globule Membrane Ameliorates Necrotizing Enterocolitis in Neonatal Rats and Suppresses Lipopolysaccharide-Induced Inflammatory Response in IEC-6 Enterocytes. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition 2019; doi: 10.1002/jpen.1496
5. Sheng Y.H., Triyana S., Wang R., Das I., Gerloff K., Florin T.H., Sutton P., McGuckin M.A.: MUC1 and MUC13 differentially regulate epithelial inflammation in response to inflammatory and infectious stimuli. Mucosal Immunol 2013;6(10):557–568.
6. Hettinga K., van Valenberg H., de Vries S., Boeren S., van Hooijdonk T., van Arendonk J., Vervoort J.: The Host Defense Proteome of Human and Bovine Milk. PLoS One 2011;6:e19433.
7. Clare, Debra A.; Zheng, Zuoxing; Hassan, Hosni M.; Swaisgood, Harold E.; Catignani, George L. (1 January 2008). Antimicrobial properties of milkfat globule membrane fractions. Journal of Food Protection. 71 (1): 126–133. doi:10.4315/0362-028X-71.1.126.
8. Lopez C., Menard O.: Human milk fat globules: polar lipid composition and in situ structural investigations revealing the heterogeneous distribution of proteins and the lateral segregation of sphingomyelin in the biological membrane. Colloids Surf B Biointerfaces 2011, 83:29–41.
9. Heid H.W., Keenan T.W.: Intracellular origin and secretion of milk fat globules. Eur J Cell Biol 2005, 84:245–258.
10. Timby N., Domellof E., Hernell O. i wsp.: Neurodevelopment, nutrition, and growth until 12 mo of age in infants fed a low-energy, low-protein formula supplemented with bovine milk fat globule membranes: A randomized controlled trial. Am J Clin Nutr 2014;99:860–868.
11. Gurnida, D. A., Rowan, A. M., Idjradinata, P., Muchtadi, D. & Sekarwana, N. Association of complex lipids containing gangliosides with cognitive development of 6-month-old infants. Early Hum. Dev. 88, 595–601 (2012).
12. Timby N., Hernell O., Vaarala O., Melin M., Lonnerdal B., Domellof M.: Infections in infants fed formula supplemented with bovine milk fat globule membranes. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2015, 60:384–389.
13. Billeaud C., Puccio G., Saliba E., Guillois B., Vaysse C., Pecquet S., Steenhout P.: Safety and Tolerance Evaluation of Milk Fat Globule Membrane-Enriched Infant Formulas: A Randomized Controlled Multicenter Non-Inferiority Trial in Healthy Term Infants. Clinical Medicine Insights: Pediatrics 2014, 8:51–60.
14. Dewettinck K., Rombaut R., Thienpont N., Le T.T., Messens K., Van Camp J.: Nutritional and technological aspects of milk fat globule membrane material. International Dairy Journal 2008, 18:436-457.
15. Vance J.E., Campenot R.B., Vance D.E.: The synthesis and transport of lipids for axonal growth and nerve regeneration. Biochim Biophys Acta 2000, 1486:84-96.
16. Lönnerdal B.: Infant formula and infant nutrition: bioactive proteins of human milk and implications for composition of infant formulas. Am J Clin Nutr 2014, 99:712S-717S.
17. Zavaleta N., . Kvistgaard A. , Graverholt G., Respicio G., Guija H., Valencia, V. Efficacy of an MFGM-enriched complementary food in diarrhea, anemia, and micronutrient status in infants. J Pediatr Gastroenterol Nutr, 2011; 53: 561–568.
18. Rueda R.: The role of dietary gangliosides on immunity and the prevention of infection. Br J Nutr 2007;98 (suppl 1):S68–73.
19. Timby, N., Lönnerdal, B., Hernell, O., and Domellof, M. Cardiovascular risk markers until 12 mo of age in infants fed a formula supplemented with bovine milk fat globule membranes. Pediatr Res. 2014; 76: 394–400.